Composteren als deel van je afvalbeheer

Dané van Eikenhorst    5 min

Composteren als deel van je afvalbeheer

Composteren sluit naadloos aan bij een aanpak die de circulaire economie bevordert. Je doet het misschien al bij je thuis, wat goede bodemverbeteraar oplevert, maar ook in je onderneming of organisatie is composteren een goed idee. We leggen je uit hoe het in elkaar zit.

Wat is composteren?

Compostering is een natuurlijk rottingsproces waarbij organische stoffen uit gft- en groenafval wordt omgezet in compost. Hoe dat afval compost wordt? Micro-organismen – bacteriën en schimmels – die van nature aanwezig zijn in het organische materiaal, breken de stoffen af en gebruiken ze voor zichzelf. 

Bij het afbraakproces gebruiken de micro-organismen zuurstof en er ontstaan restgassen, koolstofdioxide, water en warmte (55 tot 70°C!). Dit alles leidt tot compost: een humusrijk materiaal dat kan ingezet worden als bodemverbeteraar. Na een negental maanden is de inhoud onderaan je compostbak bruikbaar als meststof voor je planten, e.d.

Wat mag er op de composthoop?

Natuurlijk mag sowieso enkel gft-afval en groen afval – geen pmd, restafval, e.d. – op de composthoop, maar binnen deze afvalsoort zijn er nog wel do’s-and-don’ts: 

Wél op de composthoop:

  • Schillen, loof, enz. van rauwe groenten en fruit: aardappelen, citrus, …
  • Thee- en koffieresten, koffiefilters
  • Grasmaaisel
  • Mest van kleine plantenetende dieren (dus niét van de kantoorhond of -kat)
  • Eierschalen
  • (Resten van) noten en pitten
  • Zaagsel, fijngehakt hout, takken (in stukjes en niet te veel want je hebt voldoende vocht nodig in je composthoop)
  • Verwelkte bloemen en kamerplanten
  • Onkruid
  • As van hout
  • Kokosvezel, e.d.

Niét of beperkt op de composthoop:

  • Resten van gekookt voedsel: te veel vet en zout, niet goed voor composteringsproces
  • (Oud) brood: broodschimmel remt het composteringsproces
  • Resten van zieke planten: plagen van bijvoorbeeld motten of rupsen kunnen zich anders voortzetten in je composthoop
  • Uitwerpselen van honden en katten: kunnen gevaarlijke ziekteverwekkers bevatten
  • Kattenbakkorrels: vaak uit klei of mineralen gemaakt, materialen die niet composteren
  • Koffiepads en theezakjes: bevatten vaak composteerbare plastics maar een composthoop wordt niet heet genoeg om dit te verwerken
  • Visgraten en botjes
  • Sigarettenpeuken en -as
  • (Resten van) kaas
  • Inhoud van de stofzuiger

Niet op de composthoop, wél in de gft-bak?

Je denkt misschien: “Ik gooi toch veel van die dingen in de gft-bak, waarom mag het dan niet op de composthoop?” De inhoud van je gft-bak wordt in feite ook compost en biogas gemaakt door de afvalverwerker. Dat klopt. Maar de verwerking is natuurlijk een pak professioneler en doelgerichter dan je zelf kan doen. Tijdens dit professionele composteringsproces, wordt er bijvoorbeeld een hogere temperatuur bereikt, waardoor ziektekiemen van bijvoorbeeld zieke planten uitgeroeid worden. 

Twee derde van het verzamelde gft-afval wordt meteen gecomposteerd. De rest wordt vergist om biogas te creëren. En ongeveer 5% van dit afval wordt afgekeurd en toch nog verbrand omdat het vervuild is of een ander soort afval was.

Wat is dan het voordeel van zelf composteren?

Je netjes gesorteerde gft-afval komt goed terecht, beter dan restafval, daar mag je zeker van zijn. Maar door zelf te composteren verklein je nog meer de milieu-impact van je afval. Het afval moet dan namelijk niet getransporteerd en verwerkt worden. De kringloop blijft klein en er is minder energie nodig om het gft-afval te verwerken. Dit idee past dus perfect in het concept van circulariteit. 

Als je over een tuin, moestuin of planten beschikt in je organisatie of onderneming, houd je er trouwens een gratis bodemverbeteraar aan over, waardoor je minder materiaal moet aankopen. En er zal minder gft-afval in je daarvoor voorziene vuilbak zitten, waardoor je minder kosten hebt aan ophaling en verwerking. Mooi meegenomen!

Hoe begin je met bedrijfscompostering of composteren in je organisatie?

  • Voorzie compostbakken of -vaten

Compostbakken bestaan in allerlei vormen en groottes. Bekijk welk volume en model voor jou het meest geschikt is. 

  • Kies de juiste plek

De plek waar je de bak gaat plaatsen, speelt daarbij natuurlijk ook een rol. Het kan ook handig zijn om in je sorteerbak binnen een apart vak te voorzien voor ‘afval voor op de composthoop’, naast het gft-afval dat niét op die hoop mag belanden. Dan moet je gewoon met regelmaat die bak legen in je compostbak buiten.

Ook kan je de compostbak naast je gft-vuilbak zetten, al moet je dan (vooral binnen) wel ervoor zorgen dat dit niet te veel geuroverlast met zich meebrengt.

  • Maak het duidelijk

Goed zichtbare en begrijpbare signalisatie is van groot belang. Plaats boven of op de bak waarin je het composteerbare afval verzamelt, een lijstje met alles wat erin mag. 

  • Leid je personeel op

Van de ene op de andere dag een compostbak of aparte vuilbak voor composteerbaar gft-afval plaatsen? Dat zal leiden tot heel wat vragen en twijfels. Beter informeer je je werknemers dus vooraf. Ga daarbij in op het nut van composteren en het belang van het volgen van de regels hieromtrent.

  • Duid een Green Team aan

Ook een goed idee is het aanduiden van personen die mee je doelstellingen helpen bereiken. Dit kan tijdelijk zijn. Of je kan echt een specifiek team samenstellen dat extra opleidingen krijgt over afval, composteren, recycleren, e.d. Zo betrek je je team bij je plannen. 

  • Analyseer en optimaliseer

Natuurlijk wil jij en je personeel resultaten zien. Houd dus goed bij hoeveel gft-afval jullie zelf composteren, hoeveel bodemverbeteraar dat oplevert, hoe het met je (moes)tuin of planten gesteld is na het gebruiken daarvan, hoeveel geld je bespaard hebt door dit projectje, enz. En breng je medewerkers op de hoogte van die resultaten. Bespreek wat werkt, wat beter kan en welke methodes of materialen nog van pas komen. Dat motiveert hen!

Je ziet: composteren op het werk hoeft niet moeilijk te zijn. Het is een leuk, leerrijk en milieuvriendelijk project om samen aan te pakken. 

Advies op maat?

Heb je vragen over onze producten? Of wil je meer informatie of advies op maat over duurzaam afval scheiden?

Neem vrijblijvend contact met ons op door het formulier in te vullen of bel ons op +32 2 318 46 89.